هدیه سینما به کیمیایی
در سینمای ایران بازیگران زیادی میآیند و میروند. بسیاری از آنها مدت کوتاهی که در اوج هستند و سپس یا به حاشیه میروند یا هدفی جز جذب طرفدار و اصطلاحاً فالوور و دیدهشدن در بازیگری نداشتهاند. اما در میان هستند بازیگران انگشت شماری که ذات و ماهیت سینما را حفظ میکنند و پس از سالها همچنان در اوج بازی میکنند. هنرمندانی که یک عمر مهمان قلب مردم هستند. هدیه تهرانی در ۴ تیر ۱۳۵۱ در تهران متولد شد. او علاوه بر بازیگری در زمینه عکاسی و دکوراسیون نیز فعالیت میکند. داستان بازیگر شدن هدیه تهرانی متفاوت از بقیه رقم میخورد. در سال ۱۳۷۵ زمانی که هدیه تهرانی ۲۴ سال سن داشت به یک فروشگاهی رفت تا برای کارهای دکوراسیونش حصیر بخرد و همانطور که در حال قدم زدن در فروشگاه بود متوجه نگاه سنگین آزیتا حاجیان و محمدرضا شریفینیا از لابهلای قفسهها به خودش شد.
محمدرضا شریفینیا و آزیتا حاجیان به او پیشنهاد بازی در فیلم «سلطان» دادند. اما هدیه تهرانی دست رد به سینه آنها زد و در پاسخ به آنها خیلی محترمانه گفت خیر. اما آنها دست بردار نبودند و مشخص نیست در نگاه اول چه چیزی در وجود هدیه تهرانی کشف کردند که یقین داشتند بازیگر خوبی میشود. آنها شماره مادر هدیه تهرانی را گرفتند و تلاش کردند تا ارتباطشان را با او حفظ کنند. با رفتن به دفتر هدایت فیلم و تست گریم، بالاخره هدیه تهرانی به بازی در فیلم «سلطان» به کارگردانی مسعود کیمیایی راضی شد. فیلمی که برای بازی در آن چیزی حدود ۶۰۰ هزار تومان دستمزد گرفت. رقمی که به زمان خودش خیلی زیاد بود. او قبل از این هم برای بازی در فیلم «روز واقعه» انتخاب شده بود. نقشی که بعدها از سوی لادن مستوفی نقش آفرینی شد. همین اتفاق در خصوص فیلم «بودن یا نبودن» به کارگردانی کیانوش عیاری افتاد تا به مسعود کیمیایی برسد.
صورت سنگی
چهره سنگی و مغرور هدیه تهرانی نخستین چیزی که در بازی او توانست توجه مخاطبان را جلب میکند. چهرهای که تقریبا با کمترین نوسان در صحنههای مختلف همراه است. ایفای نقش شخصیت «مریم کوهسار» در فیلم سلطان توانست پیشنهادات سینمایی فراوانی را برای این بازیگر به ارمغان بیاورد. فیلمهای «غریبانه» به کارگردانی احمد امینی و «سیاوش» به کارگردانی سامان مقدم کارهای بعدی وی بودند که در سینما با فروش قابل توجهی روبهرو شدند. گذر زمان جایگاه هدیه تهرانی را رفیعتر و محکمتر کرد. او برای بازی متفاوت و خیرهکننده هدیه تهرانی در فیلم «قرمز» به کارگردانی فریدون جیرانی برای نخستین بار سیمرغ بلورین بازیگری را در هفدهمین دوره جشنواره فیلم فجر کسب کرد. فیلمی که از سوی سینما دوستان به عنوان بهترین بازی عمر هدیه تهرانی از آن یاد می شود. این جایزه مسیر زندگی هدیه تهرانی را تغییر داد.
«دستهای آلوده» ساخته سیروس الوند در کنار فیلمهایی همچون «آبی»، «پارتی» و «زمانه» از دیگر فیلمهای هدیه تهرانی در سالهای پایانی دهه ۷۰ بود که عمده آنها به ارائه تصویری یکسان از وی میپرداختند. نقشهایی مشابه و بیتفاوت که باعث نوعی تکرار در بازی او شد. اینکه بهروز افخمی با فیلم «شوکران» کلیشههای همیشگی که هدیه تهرانی در بازیگری داشت را پاک کرد و هدیه تهرانی با کاراکتر سیما ریاحی توانست از چهره سنگی و مغرور خود دور شود. بازی راحت و روان او تحسین منتقدان را برانگیخت و در چهارمین دوره جشن حافظ تندیس بهترین بازیگر زن را دریافت کرد. اتفاقی که ۲ سال بعد نیز با فیلم «کاغذ بیخط» به کارگردانی ناصر تقوایی تکرار شد و او برای بار دومین بار تندیس حافظ بهترین بازیگر زن را از آن خود کرد. هدیه تهرانی در پلانهای دو نفره فیلم «کاغذ بیخط» هرگز مقابل بازیگر بزرگی همچون خسرو شکیبایی ضعف نشان نداد و شانه به شانه او فیلم را پیش برد.
بهترین نقشآفرینی هدیه تهرانی
نقشهای کوتاه هدیه تهرانی در فیلمهای «دوئل»، «خانهای روی آب» و «یه بوس کوچولو» نیز از بازیهای خوب وی بود و کارنامه درخشان او را پربارتر کرد. زمانی که اصغر فرهادی کارگردان یک فیلم است میدانیم که قرار است هر بازیگری بهترین بازی خودش را در فیلم اجرا کند. این اتفاق برای هدیه تهرانی در سال ۱۳۸۴ با فیلم «چهارشنبه سوری» افتاد. تهرانی در نقش مژده سمیعی یک تنه بخش مهمی از بار دراماتیک فیلم را به دوش کشیده و ترکیب جذابی از شک و رنج تنهایی را به بهترین شکل ممکن به اجرا درآورد. ظرافت او در شکلدهی کاراکتر به حدی است که به جرات میتوان آن را بهترین و کاملترین نقشآفرینی تهرانی به حساب آورد. هنرنمایی که در سالهای پس از آن تکرار نشد. اعطای سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول به او نیز خود موید همین موضوع است.
هدیه تهرانی؛ سوپراستار دهههای ۷۰ و ۸۰ ایران بیتردید از بهترین بازیگران سینمای پس از انقلاب ایران است. بازیگری که پس از چهارشنبه سوری نیز با فیلمهای «هفت دقیقه تا پاییز»، «آشغالهای دوست داشتنی»، «بدون تاریخ بدون امضا»، «مسخرهباز»، «بی همه چیز» و سریال «همگناه» به سینمای ایران اعتبار و عزت بخشید. او از جمله بازیگرانی است که همواره فراتر از سینما میاندیشد و سعی کرده است تا همواره در کنار مردم و کشورش باشد. فعالیتهای خارج از فضای سینما و هنر او نشان از همین روحیه دارد. حمایت از یوز ایرانی، فعالیتهای بشر دوستانه در حفاظت از محیط زیست و همینطور کمک یک میلیارد تومانیاش به هلال احمر و سیل زدگان گلستان در فروردین سال ۱۳۹۸ گلچینی از فعالیتهای ریز و درشت این بانوی تواناست.